Showing results by narrator "Mehmet Atay" in All Categories

Halikarnas Balıkçısı, Mavi Sürgün için demişti ki: "Karakolda ona, İstiklal Mahkemesi'ne gideceksin denir. Niçin İstiklal Mahkemesi'ne gittiğini bilmez. İki jandarma ile, kelepçeli olarak İstiklal Mahkemesi'ne sürüklenir. Mahkemenin bulduğu bir suç vardır. Sonunda cezasının idam olacağı anlaşılır. Sabırlık ve tarlakuşu eller, göğüste kavuşturulmuş, idamı bekler. Sürgün edileceksin, denilir. Sürgün yeri Bodrum, bir muammadır, bir karanlıktır. Ama işte apansız karanlık kalmaz. Bu Mavi Sürgün yazısı, bu işin nasıl olduğunu anlatacaktır."

Ege'nin yedi renkli denizlerini, cennet köşelerini; güzellikleri çirkinlikleriyle, sevinçleri korkularıyla, arayışları beklentileriyle insanlarını, zaman zaman tarih süzgecinden de geçirerek kaleme alan Halikarnas Balıkçısı'nın Parmak Damgası'nda, yine birbirinden güzel öyküler yer alıyor.

Balıkçılar, sünger avcıları, dalgıçlar, gemiciler... Halikarnas Balıkçısı'nın hikâye ve romanlarıyla gelen bu tipler, sadece edebiyata ilk kez geldikleri için ilginç değillerdir. Balıkçı, denize bağlı olarak, güzelliği, özgürlüğü, başkaldırıyı, insanoğlunun geçmişteki ve gelecekteki arayışlarını, kayıplarını, bunalımlarını, korkularını, ışığı kırar gibi kendiliğinden alabildiğine etkin bir anlatımla ortaya koyarak, çağdaş insancıl bakışla eski uygarlıklar arasındaki bağları göstermiştir.

Bugün için dinlenmesi gereken metinlerin başında hiç şüphesiz ki Mevlana´nın ölümsüz eseri Mesnevi gelmektedir. Çünkü Mesnevi her yaştan insana, tüm yönleriyle hayatı, iyiliği, kötülüğü ve erdemli olmayı öğretmektedir. Mesnevi´de yer alan hikayeler, bize binlerce yılın birikimiyle zenginleşmiş dersler sunmakta, zaman zaman hayvanlar aracılığıyla da olsa hayatın acı gerçeklerini anlatmaktadır.

Sadece bir din âlimi ya da mütercim değil, felsefe konuları ile de yakından ilgilenen ve felsefi çeviriler de yapan bir düşünür; Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır... Bugün de ‘en güvenilir Türkçe meal’ kabul edilen çalışma için TBMM tarafından Diyanet İşleri Reisliği görevlendirildi ve halk arasında itibar görecek bir tercümenin hazırlanması kararlaştırıldı. Atatürk’ün de yakından takip ettiği çalışmaya 1926'da başlayan Elmalılı, ‘Hak Dini Kur'an Dili’ adını verdiği eserini 1938'de tamamladı.

"Bana, 'Sen kimsin?' diye sormayın. Ömrü azıcık kalmış bir HİÇ'im. Ben, hiçbir şeyim, hiçbir şeyim. Yürek vermediğiniz, ta içinize erişemez. İnsanlara baktım ki her biri kendisine bir sevgili edinmiş. Kimi kadın, kimi erkek. Bazısı nefis, bazısı da heva. Kimi mal, kimisi de şöhret. Herkes o sevgiliyle ölüm anına kadar beraber olabilmiş, bazısı da kabrin başına kadar beraber bulunabilmiş, toprağa verilince ona veda etmiş. Herkes sevgilisini karanlık bir kuytuya bırakıp geri dönüyor. Düşündüm. Kendime öyle bir sevgili bulayım ki, hayatımda ve vefatımda benimle beraber olsun.

“Sonradan şark şiirinin ruhumda ışıması gibi birdenbire parlayan bir kadın kokusu aldım. Yanımda oturan kadına baktım ve gözlerimi bu eğlenceden de çok kamaştırdı; birdenbire tüm şenliğim o oldu. Daha önceki yaşamımı iyi anladıysanız, o anda kalbimden fışkıran duyguları da tahmin edebilirsiniz. Okşayabilmek için deliye döndüğüm bu ak ve yuvarlak omuzlara takıldı gözlerim; sanki ilk kez çıplak kalmış gibi hafifçe pembeleşmişlerdi. Pek edepli, adeta bir ruhu olan ve ışıkta ipekli bir kumaş gibi parlayan saten bir teni vardı bu omuzların. Dinlemek için çok iyi bir seçim.

Atatürk, 1918 yılında tedavi olmak üzere şimdiki adı Karlovy Vary yani 'Kralın Banyosu' olan, o zamanki adıyla Karlsbad'a uzun bir tren yolculuğu sonunda ulaşmıştı. Böbreklerinden rahatsızdı ve Karlsbad'da 30 Haziran'dan 27 Temmuz'a kadar kaldı. 27 Temmuz'da trenle Viyana'ya geçti. Karlsbad'da günlük tuttu ve bu günlükleri Afet İnan, 1931 yılında, tarih çalışmaları sırasında Atatürk'ün Çankaya'daki kütüphanesinde buldu.

Batı uygarlığının kurucu üç unsurundan biri kabul edilen felsefenin daha tarihinin başlangıcında, Hz. İsa’nın doğumundan 399 yıl önce gerçekleşen bu olay, sıradan bir filozofa karşı basit bir muhakeme davası değildir.

Şiddet dolu, katı, kırılan ama bükülmeyen bir gelenek. Gerekirse kanla korunan alternatif bir ahlak. Bir jest olarak ölünen ve öldürülen, stilize bir savaş... Hatırlanacak ve unutulacak ne çok şey var.

Tolstoy'un insanın iç serüvenini incelediği kitap dört öyküden oluşuyor: İnsan Ne İle Yaşar' da üç soruya cevap arıyor. İnsana yön veren şey nedir? İnsana ne verilmemiştir? İnsan ne ile yaşar? Surat'daki Kahvehane'de ise her millet ve dinden insanın Allah'ı ve evreni anlamaya çalışmalarına tanıklık ediyor. İnsana Ne Kadar Toprak Lazım'da hırsın ve açgözlülüğün sonunu, nereye kadar gidebileceğini gösterirken, Üç Soru'da ise yaşadığımız anın değerini gösteriyor bize.

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. Hazret (Peygamber) mihrâbda ayağ üzre dururken hemân Sa‘d-ı Vakkâs hazretleri elimden yapışıp Hazret'in huzûruna götürüp; "Âşık-ı sâdıkın ve ümmet-i müştâkın Evliyâkulun şefâatin ricâ eder" deyip Hazret'e götürüp "Mübârek dest-i şerîflerin bûs eyle" deyince bükâ âlûd olup mübârek dest-i şerîfine küstâhâne leb urup mehâbetinden, "Şefâ‘at yâ Resûlallâh" diyecek mahalde hemân "Seyâhat yâ Resûlallâh demişim".

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. Osmanlı Devleti tarihi 14'üncü yüzyıldan beri dünya tarihini yakından ilgilendiren konulardan biridir. Nicolae Lorga (Jorga), Johann Wilhelm Zinkeisen, Joseph von Hammer gibi Batılı Osmanlı tarihçilerinin yanı sıra, Türkiye’de genel Osmanlı tarihi üzerinde son zamanlarda İsmail Hakkı Uzunçarşılı ve Enver Ziya Karal'ın eserleri kayda değer.

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. Bugünün modern dünyası nasıl, ne zaman ve nerede ortaya çıktı? 1789 Büyük Fransız Devrimi ve "Halkların Baharı" denen 1848 devrimlerinden, 1860'larda İtalya ve Almanya'nın birliklerini kurmalarına kadar uzanan bir süreçte, Sanayi Devriminin etkisiyle ya da ona tepki olarak dünyaya gelen liberalizm, romantizm, sosyalizm ve milliyetçilik gibi akımlar Avrupa'nın çehresini değiştirmeye başlar.

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. Osmanlı'da etkileyici bir törenin ihtişamı, nasıl ki devlet adamlarının değerli kumaşlardan yapılmış göz alıcı tören giysileri içinde tahtın iki yanına dizilmeleriyle; tüm görevlilerin adeta bir sahne düzenlemesini bütünleyecek şekilde yer almaları gibi kestirme ve elverişli yoldan çözülmüşse, bahçeler yaratılırken de kolay yollar aranmış, bahçelerin düzenlendiği yerlerdeki doğal koşullara uyan tasarımlara gidilmiştir.

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. Bilim ve düşünce tarihine “Büyük Yüzyıl” adıyla geçen 17’nci yüzyılda Türkler, Avrupa’da vuku bulan gelişmelere yabancı kaldı. Londra'da Royal Society of Arts, Paris’te Académie des Sciences gibi kurumlar bilimsel temas, paylaşım ve tartışma ortamları yaratırken Türkiye, hâlâ matematik, fizik, tabii bilimler ve tıptaki yeni buluşların farkına varmamıştı.

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. Osmanlı Devleti tarihi 14'üncü yüzyıldan beri dünya tarihini yakından ilgilendiren konulardan biridir. Nicolae Lorga (Jorga), Johann Wilhelm Zinkeisen, Joseph von Hammer gibi Batılı Osmanlı tarihçilerinin yanı sıra, Türkiye’de genel Osmanlı tarihi üzerinde son zamanlarda İsmail Hakkı Uzunçarşılı ve Enver Ziya Karal'ın eserleri kayda değer.

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. İslâm tasavvufu çerçevesinde, Anadolu’da en yaygın ve en çok müridi bulunan tarikatlar, 12’nci yüzyıl sonunda Irak’ta kurulup Hindistan, Türkistan, Çin, Magrib’e kadar yayılmış bulunan Kadiriye, 13’üncü yüzyıl Anadolu’sunda merkezileşmiş Mevleviye, 14’üncü yüzyılda Yeseviye’nin bir kolu olarak kurulup Arnavutluk’ta da yayılmış bulunan Bektaşiye ve bir Türkistan tarikatı olmakla birlikte Hindistan, Türkistan, Çin, Malezya’ya kadar uzanan Nakşibendiye'dir.

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. Osmanlı yönetim, Türk ordularının 18’inci yüzyılda uğradıkları hezimetleri sadece askerlik fen ve sanatındaki geriliğe bağlamışlar, Avrupa’nın silâh, ve savaş gereçlerine, gemi mühendisliğine ve gemiciliğe, yeni istihkâm yöntemlerine, topçuluk ve askeri taktiklere, teknolojiye yönelik alıntı ve temaslar tek tek kültür ögelerinin alınmasıyla sınırlı kalmıştır. Batıdan teknik alıntılar yapılmasında dinen de sakınca görülmemiştir.

Anadolu'da Medeniyetin Hikayesi serisinin yeni bölümlerinden bildirim yoluyla haberdar olmak için seriyi takip etmeyi lütfen unutmayın. Başlangıçta, bireysel hayırseverlik ve sevap işleme duygusundan doğan vakıflar, sonradan, kamu yararı, inanç, sosyal sorumluluk ve aile dayanışması gibi motivasyonların da eklenmesiyle bir sosyal düzen aracı haline gelir. Zamanla birçok kamu hizmetini gerçekleştirmek için kullanılan hukuki bir müessese işlevini de görür.