Showing results by narrator "Mehmet Atay" in All Categories

"...bir öyküyü Rusça okurken duyduğum heyecanı, sürükleyiciliği, Rus insanının Anadolu insanına tıpatıp benzeyen 'kara mizah' yönünü Türkçe çeviriye olduğu gibi taşımaya çalıştım. Bu çevirilerin hiç birine fazla renk katılmamış, içinden renk alınmamıştır. İyi dinlemeler..."

İngilizler 23 Şubat 1919 tarihinde bir alay süvari ile Maraş'ı işgal ettiler. Ermenileri silahlandırırken, Türklerin silahları ellerinden alınıyor ve yapılacak katliamlara uygun zemin hazırlanıyordu. Ama hesap etmedikleri bir şeyler vardı.

"Sevda, sevda, sevda derler behey yarenler... Görmeyene bir acayip hal olur..." 17. asır ortaları. Anadolu'yu dalga dalga saran bir ses var. Karacaoğlan derlerdi adına. Bir bahar Karacakız' ın yavuklusu, başka baharda ise Elif' in tutkulusuydu.

Aksaray’ın mütevazı bir sokağında daracık bir oda... Gençliğinde oldukça güzel olduğu her halinden belli olan yaşlı bir kadın küçük ama temiz ve derli toplu olan bu odada bir köşeye çekilmiş elindeki nakışı işliyordu. Zihnini meşgul edenbin bir düşünce, yüzünde zaman zaman keder ve endişe ifadelerine yol açıyordu. Yaşlı insanlar geride bıraktıkları gençliklerinin mutlu günleri hatırlarına geldiği zaman böyle mahzunlaşırlar. O güzel günlerin bir daha yaşanamayacağını ve geriye dönüşün mümkün olmadığını düşünmek, yaşanmış acıların hatıra gelmesinden daha fazla acı verir onlara.

Devlet memuru İvan Matveiç, yıllardır hayalini kurduğu dünya turuna çıkmak için para biriktirmiştir. Tura çıkmadan bir gün önce karısı ve aile dostuyla beraber gezmeye çıkarlar. O sırada sergilenmesi için şehre getirilmiş canlı bir timsahı görmeye giderler. Olanlar olur ve meraklı İvan Matveiç kendini bir anda timsahın midesinde bulur. Matveiç timsahın midesindedir ancak dışarıda olup bitenleri duyabiliyordur ve aslında halinden pek de şikâyetçi değildir.

"...bir öyküyü Rusça okurken duyduğum heyecanı, sürükleyiciliği, Rus insanının Anadolu insanına tıpatıp benzeyen "kara mizah" yönünü Türkçe çeviriye olduğu gibi taşımaya çalıştım. Bu çevirilerin hiç birine fazla renk katılmamış, içinden renk alınmamıştır. İyi dinlemeler..."

"Bana, 'Sen kimsin?' diye sormayın. Ömrü azıcık kalmış bir HİÇ'im. Ben, hiçbir şeyim, hiçbir şeyim. Yürek vermediğiniz, ta içinize erişemez. İnsanlara baktım ki her biri kendisine bir sevgili edinmiş. Kimi kadın, kimi erkek. Bazısı nefis, bazısı da heva. Kimi mal, kimisi de şöhret. Herkes o sevgiliyle ölüm anına kadar beraber olabilmiş, bazısı da kabrin başına kadar beraber bulunabilmiş, toprağa verilince ona veda etmiş. Herkes sevgilisini karanlık bir kuytuya bırakıp geri dönüyor. Düşündüm. Kendime öyle bir sevgili bulayım ki, hayatımda ve vefatımda benimle beraber olsun.

Zola’nın “Quatre Evangiles” (Dört İncil) dizisinin üçüncü kitabı olan yapıt, doğrudan doğruya Dreyfus olayına bağlıdır; Simon-Dreyfus kahramanlarından Gorgias-Esterhazy kahramanlarına kadar bu olayın serbest uyarlamasıdır. Yapıttaki temel karşıtlık hiç kuşkusuz geleceğin güçleriyle karanlıkçılığın çatışmasıdır... Sürekli mücadeleye mahkûm cesur eğitimciler ya da kurbanlar, aynı zamanda kurnaz, entrikacı, güç ve paraya susamış açgözlü, sapık insanlar dikkat çeker.

Kitap zamanın modasına uygun şekilde ilk olarak bölümler halinde Servet-i Fünun dergisinde yayınlandı. 1900’lü yıllar Türk Edebiyatı’nın tüm özelliklerini taşıyan romanın konusu ilk bakışta oldukça tanıdık geliyor; yasak aşk! Ancak yazar konuyu sadece yüzeysel bir toplumcu ahlak olarak ele almaz, yaşananları oldukça değerli kılar, karakterlerin iç dünyalarına dalar. Naif İstanbul betimlemeleri zamanın ruhunu yansıtır. Kendinizi karakterlerin yerine koyar kâh mutlu olur, kâh ağlarsınız. Dedik ya konu çok tanıdık. Hem çok eski hem de çok güncel.

BOZKURTLAR, Ateş çocuk dergisinin 7 Ocak 1937’de çıkan 7. sayısından, 29 ve 30. sayılar haricinde, 40. sayısına kadar tefrika edilip kitap olarak yayınlanacağı 1946’ya dek yarım kalan Bozkurtların Ölümü ve onun devamı olarak 1949’da yayınlanan Bozkurtlar Diriliyor’un, Ötüken Neşriyat tarafından 1973’te büyük yazarının lütufkâr müsaadeleriyle birleştirilip neşredilen ilk baskısında aldığı yeni ismidir.

En mahrem bir gecenin, en matemli anında akıyordu gözyaşları. Sırların habercileri, hızına yetişemiyordu gözyaşlarının. Çok konuştuk, biraz da susalım. Susalım ve ağlaşalım. Aşkın Gözyaşları sağanağında, yitik cennetimize yol bulalım. “5 Aralık 1273; Mevlana gördüğü rüya ile kan ter içinde uyanır. Şem’sin seneler önce kaldığı odaya girer. Taş duvarlar, tahta sedir, acem kilimi, odada her ne varsa hepsi Şems kokmaktadır. Bakışları duvarda gizlenir. Senelerdir, hiçbir şeyin asılı olmadığı duvarda, bir levhayı fark eder. Okur yazıyı, kopar çığlık, atar kendini avluya.

Yedinci ve en tesirli bıçak darbesi ensesine gelir, boynu sağa doğru bükülmüştür. Dervişler yere kapanmasını bekleye dursun, Şems Hz. Peygamberin şu hadisini sesi boğuk mırıldanır: “Allah’a kavuşmayı isteyeni Allah da sever” Dervişlerden birisi sırtına tekmeyi vurur. Yüzüstü taş zemine kapanır, dudağı patlamış, dişleri zemine dökülmüştür Siyah feracesi kanlar içinde bordoya dönmüştür. Saçlarından tutarak kafasını kaldıran dervişin niyeti Şems'in başını gövdesinden ayırmaktır. Baş derviş engeller. "Bırakın son nefesini versin. Sonra da en yakın bir kuyuya atın. Kıyafetine sarp atın.

Balıkçılar, sünger avcıları, dalgıçlar, gemiciler... Halikarnas Balıkçısı'nın hikâye ve romanlarıyla gelen bu tipler, sadece edebiyata ilk kez geldikleri için ilginç değillerdir. Balıkçı, denize bağlı olarak, güzelliği, özgürlüğü, başkaldırıyı, insanoğlunun geçmişteki ve gelecekteki arayışlarını, kayıplarını, bunalımlarını, korkularını, ışığı kırar gibi kendiliğinden alabildiğine etkin bir anlatımla ortaya koyarak, çağdaş insancıl bakışla eski uygarlıklar arasındaki bağları göstermiştir.