Episodes

  • Wiedeń – sztuka codziennych rytuałów - Z przyjemnością, Lara Gessler
    Nov 23 2025

    Wiedeń nie potrzebuje niczego udowadniać. Miasto tworzyło swoją kulturę przez stulecia: od Habsburgów, przez secesję i wielkich mistrzów malarstwa, po Freuda, kawiarnie, muzykę i codzienne rytuały wiedeńczyków. Naszą przewodniczką jest Kara Becker – dziennikarka, autorka podcastów i osoba, która Wiedeń zna zarówno z perspektywy domu rodzinnego, jak i z perspektywy miłośniczki kultury. Opowiada o wiedeńskiej kulturze kawiarnianej i o kelnerach, którzy nigdy się nie spieszą, sztuce i muzeach oraz o tym, co w tym mieście pozostaje niezmienne mimo upływu czasu.

    Podcastu „Z przyjemnością, Lara Gessler” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz oglądać na YouTube.

    Show More Show Less
    1 hr and 12 mins
  • Gustave Eiffel i jego słynna wieża
    Jan 25 2025

    Zaklinacz żelaza, genialny inżynier, który potrafił dokonać niemożliwego. Jego górująca nad Paryżem wieża jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych budynków świata. Symbolem miasta świateł, który w ciągu roku odwiedza około siedem milionów turystów. Ale przecież nie od razu spotkała się z uznaniem. Przeciwko jej powstaniu protestowali najwięksi artyści. Guy de Maupassant utrzymywał przecież, że „Paryż najpiękniej prezentuje się właśnie z Wieży Eiffla, bo to jedyne miejsce, z którego jej nie widać”. Żelazna dama miasta świateł skrywa wiele historii. Równie fascynujących, co życiorys jej twórcy. Gustave Eiffel stworzył kilkaset budowli w 30 krajach. Jego nazwisko związane było z głośnym skandalem. Trafił nawet na tydzień do więzienia. Czy jego wieża rzeczywiście po kryjomu została dedykowana niespełnionej miłości? I co słynna budowla ma wspólnego z upadkiem szpieżki Maty Hari?

    Podcastu „Kroniki paryskie” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

    Show More Show Less
    40 mins
  • Christian Dior, kreator marzeń
    Jan 11 2025

    Christian Dior. Słynny projektant, kreator marzeń, krawiec snów, który w najczarniejszym dla Paryża momencie rzucił na miasto światło. Cecil Beaton twierdził, że już samo nazwisko Dior – w języku francuskim połączenie słów „Bóg” i „złoto” – było skazane na sukces. Ubierał największe gwiazdy i koronowane głowy swoich czasów. Marlena Dietrich powiedziała jasno: „No Dior, no Dietrich”, gdy wielki Alfred Hitchcock zaproponował jej rolę w filmie. Ale dlaczego jego debiutancka kolekcja New Look zrobiła takie wrażenie? I dlaczego została skrytykowana przez Coco Chanel? Jaka historia kryje się za słynnym nazwiskiem?

    Przygotowując odcinek, korzystałam z następujących źródeł:

    • „Christian Dior : Le révolutionnaire de la mode - Portrait - Documentaire Complet - AMP”: https://www.youtube.com/watch?v=ejJu3ClkSHA
    • „Dior by Dior: The Autobiography of Christian Dior” Christian Dior, tłum. Antonia Fraser, Wydawnictwo: Abrams & Chronicle Books
    • https://www.vogue.fr/communaute/wiki-de-la-mode/articles/dior-gant-du-luxe/20590
    • https://ici.radio-canada.ca/ohdio/premiere/emissions/aujourd-hui-l-histoire/segments/entrevue/340072/christian-dior-stephane-le-duc
    • https://www.bfmtv.com/luxe/lifestyle/de-sa-naissance-a-sa-disparition-la-vie-de-christian-dior-racontee-dans-un-nouvel-ouvrage-iconique_GN-202410150569.html
    • https://www.journaldesfemmes.fr/mode/conseils-mode/2738055-deesses-et-feminite-voici-ce-que-celebrait-le-defile-dior-haute-couture-automne-hiver-2023-2024/
    • https://www.vogue.co.uk/article/christian-dior
    • https://wwd.com/feature/who-is-christian-dior-1236187242/
    • https://www.historyextra.com/period/20th-century/christian-dior-biography/

    Podcastu „Kroniki paryskie” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

    Show More Show Less
    46 mins
  • Haussmann i wielka przebudowa Paryża
    Dec 28 2024

    Jedno z najważniejszych wydarzeń urbanistycznych w historii – jak i dlaczego Paryż stał się jednym z najpiękniejszych, najnowocześniejszych i najbardziej podziwianych miast świata. To nie wydarzyłoby się, gdyby nie baron Georges-Eugène Haussmann, który w połowie XIX wieku zrównał miasto z ziemią. Zburzono prawie 20 tys. budynków, wybudowano 30 tys. nowych. Miasto zaprojektowano na nowo. Jak wyglądał Paryż, zanim ze średniowiecznego miasta stał się nowoczesną metropolią? Wcześniej miał opinie brudnego, cuchnącego i szalenie niebezpiecznego miejsca. Dlaczego „nowy” Paryż zaprojektowano właśnie w ten sposób?

    Przygotowując odcinek, korzystałam z następujących źródeł:​

    • Reportaż „Wieso sieht Paris so aus? Der Haussmann, Karambolage, ARTE”: https://www.youtube.com/watch?v=vldrPtV65Lo&t=6s
    • Film dokumentalny „Let yourself be guided - The crazy adventure of Haussmannian Paris - 3D historical reconstruction-MG”, Morgane Production: https://www.youtube.com/watch?v=GheLODRos3A
    • „The Redesign That Made Modern Paris”: https://www.youtube.com/watch?v=WoOEWvhj_0M&t=98s
    • https://www.welt.de/geschichte/article246739338/Napoleon-III-und-Haussmann-Als-Paris-abgerissen-und-neu-gebaut-wurde.html
    • https://www.tagesspiegel.de/gesellschaft/geschichte/wie-paris-zur-weltstadt-wurde-7050061.html
    • https://www.theguardian.com/cities/2016/mar/31/story-cities-12-paris-baron-haussmann-france-urban-planner-napoleon
    • https://trace.tennessee.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1321&context=pursuit

    Podcastu „Kroniki paryskie” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

    Show More Show Less
    38 mins
  • Edith Piaf. Czy nie żałowała niczego?
    Dec 14 2024

    Edith Piaf. We Francji stała się legendą, na świecie symbolem Francji. Królowa francuskiej piosenki, „wróbelek" o wyjątkowo silnym głosie i równie niezłomnym charakterze. Jej życiem była scena, największą miłością publiczność. Mierzyła zaledwie 147 cm, napisała ponad 80 piosenek, miała mieć 50. kochanków. Z życia czerpała pełnymi garściami, nie myśląc o tym, że kiedyś będzie musiała za to zapłacić najwyższą cenę. Jednak była na to gotowa – przed śmiercią wyśpiewała przecież: „niczego nie żałuję”. Ale jaka naprawdę była Edith Piaf? I jak rzeczywiście wyglądało jej życie, skoro sama zadbała, by obrosło mitami?

    Podcastu „Kroniki paryskie” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

    Przygotowując odcinek, korzystałam z następujących źródeł:​

    • „Na balu szczęścia. Autobiografia”, Edith Piaf, tłum. Magdalena Pluta, Wydawnictwo: Dream Books
    • Film dokumentalny „The tragic life and death of Édith Piaf: a French icon (english documentary)” reżyseria: Philippe Pichon: https://www.youtube.com/watch?v=xJfRPdlzMFQ&t=659s
    • Film dokumentalny „Edith Piaf Ma vie en rose, Canal D, 1994 COMPLET”: https://www.youtube.com/watch?v=AUEBoayVs3U
    • Wywiad „Edith Piaf "The secret of my love songs » | INA Archive”: https://www.youtube.com/watch?v=T-wlb1kVGp0
    • Film dokumentalny „Edith Piaf, la voix qui montait jusqu'au ciel”, realizacja: Armand Isnard: https://www.youtube.com/watch?v=QVyVp-aZ44I
    • https://www.vanityfair.fr/culture/people/story/edith-piaf-et-marcel-cerdan-lhistoire-tragique-dune-idylle-passionnee/12170
    • https://www.radioclassique.fr/histoire/edith-piaf-la-derniere-tournee-a-bout-de-souffle-la-chanteuse-renait-grace-a-une-chanson-devenue-mythique
    • https://www.vogue.fr/culture/article/edith-piaf-5-choses-a-savoir-sur-l-hymne-a-lamour
    • https://www.francetvinfo.fr/culture/musique/chanson-francaise/edith-piaf-l-histoire-de-la-chanson-mythique-non-je-ne-regrette-rien_4176125.html

    Show More Show Less
    41 mins
  • Czarne kruki – jak japońscy projektanci podbili Paryż
    Nov 30 2024

    Architekci mody, mistrzowie awangardy, czarne kruki – japońscy projektanci, którzy w Paryżu przełomu lat 70. i 80. XX wieku dokonali prawdziwej rewolucji, na głowie stawiając dotychczasowy system i konwenanse. Ich wizja odzieży wstrząsnęła Francją. Krytycy początkowo nazywali ją „Post-Hiroshima” albo po prostu „zaniedbaną”. Czym się wyróżniali Kenzo Takada, Issey Miyake, Yohji Yamamoto i Rei Kawakubo? Jak zachodni system przyjął ich nowoczesną wizję? I który z nich wjechał na swój pokaz na słoniu?

    Przygotowując odcinek, korzystałam z następujących źródeł:​

    • „Moda, historia mody XX wieku”, Instytut Ubioru w Kioto, redaktor naczelny: Akiko Fukai, tłum. Sylwia Majewską, Wydawnictwo: Taschen
    • „Issey Miyake”, Miyake Issey, Wydawnictwo: Taschen
    • „PARALLEL MODERNISMS: THE AVANT-GARDE BETWEEN PARIS AND JAPAN”, Chinghsin Wu: https://www.fondation-giacometti.fr/en/event/273/parallel-modernisms-the-avant-garde-between-paris-and-japan
    • „The Japanese Revolution in Paris Fashion”, Yuniya Kawamura, Wydawnictwo: Bloomsbury Publishing
    • https://www.vogue.pl/a/jak-japonczycy-wstrzasneli-paryzem
    • https://numero.com/en/fashion/exhibition-how-kenzo-takada-has-changed-fashion/
    • https://wwd.com/feature/moment-53-the-japanese-arrive-in-paris-3346302-1233871/
    • https://www.businessoffashion.com/reviews/fashion-week/junya-wantanbe-noir-comme-des-garcons-paris-fashion-week-ready-to-wear-spring-summer-2023/

    Podcastu „Kroniki paryskie” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

    Show More Show Less
    33 mins
  • La belle époque. Czy naprawdę była taka piękna?
    Nov 2 2024

    La belle époque, piękna epoka, czyli okres rozkwitu, postępu i stosunkowego spokoju. Moment, w którym rozwój był nie do zatrzymania. Po przebudowie Paryż stał się zupełnie nowym, innym miastem. Wynalazki z dnia na dzień zmieniały codzienności jego mieszkańców. Powstały telefon, radio, autochrom, samochód i samolot. To wspaniałe czasy dla kultury, bo narodziła się wtedy kinematografia, rozkwitał kabaret i teatr, a na płótnach zamiast akademickiej poprawności lądowały impresje. Restauracje i bistra wypchane były po brzegi. Miasto wrzało. Ale jak naprawdę wyglądała codzienność Paryża na przełomie XIX i XX wieku, w czasach jego świetności? I kim byli Flaneurzy, Loretki i Midinetki?

    Show More Show Less
    49 mins
  • Alain Delon – łobuz, uwodziciel, archetyp francuskiego amanta
    Oct 19 2024

    Przeszywający błękit oczu w twarzy anioła, za którą kryje się prawdziwie diabelska dusza. Alain Delon – ikona francuskiego kina, którego Paryż pożegnał 24 sierpnia 2024 roku. Łobuz, uwodziciel, gangster, archetyp współczesnego filmowego amanta. W latach 60. XX wieku uznawany za najprzystojniejszego mężczyznę na świecie, pod którego drzwiami spały zakochane w nim kobiety. Madonna zadedykowała mu piosenkę „Beautiful Killer”, a Nico, ikona rock and rolla mówiła, że jest najbardziej niebezpiecznym mężczyzną, jakiego poznała. Pracował z największymi, chociaż nie każdy potrafił się z nim zmierzyć. François Truffaut wyznał, że zawsze chciał obsadzić Delona w swoim filmie, ale się go bał. Jaki naprawdę był słynny łamacz kobiecych serc?

    Przygotowując odcinek, korzystałam z następujących źródeł:​

    • „Alain Delon: Amours et mémoires Relié”, Alain Delon, Denitza Bantcheva, Liliana Rosca, Wydawnictwo: MARTINIERE BL
    • „Romy & Alain, Eine Amour fou”, Günter Krenn, Wydawnictwo: Aufbau TB
    • Film dokumentalny „Alain Delon, cet inconnu” ARTE Cinema: https://www.youtube.com/watch?v=UZ5oDBHvyWU&t=1728s
    • Film dokumentalny „Alain Delon, confidentiel” BFMTV: https://www.youtube.com/watch?v=5MTUmUtRSVI
    • Film dokumentalny „C’est quoi Alain Delon ? - Blow Up - ” ARTE: https://www.youtube.com/watch?v=f2RrPIdT0mY
    • Wywiad: „Alain Delon Interview (2021)” dla TV5 Monde: https://www.youtube.com/watch?v=hzUpSb3uhts
    • https://www.europe1.fr/culture/portrait-alain-delon-la-vie-hors-du-commun-de-licone-du-cinema-francais-4262799
    • https://www.francetvinfo.fr/culture/cinema/alain-delon/alain-delon-et-la-nouvelle-vague-l-histoire-d-un-rendez-vous-manque_6732999.html

    Podcastu „Kroniki paryskie” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

    Show More Show Less
    42 mins